Cầm một tấm bằng Trung học phổ thông, Cao đẳng – Đại học hay một chứng chỉ nghề ra trường, bất cứ bạn trẻ nào được hỏi về công việc mong muốn của mình cũng sẽ đều có mẫu câu trả lời chung chung, rằng: Công việc ổn định, phù hợp và… “môi trường chuyên nghiệp”. Nhưng thực tế, bao nhiêu bạn thật sự hiểu thế nào là “chuyên nghiệp”?
Gần đây trên một facebook-er có ảnh hưởng trên mạng xã hội đã đăng tải một bài viết về vấn đề này.
“Em muốn làm việc trong một môi trường chuyên nghiệp!”
99/100 em đi phỏng vấn đều chém câu đó. Nghe thì hay, nhưng khi đi vào thực tế nó lại trở thành điều vô cùng khôi hài, nó phản ánh tính hài hước không giới hạn của các em.
Trước hết, phải dịch nôm “môi trường chuyên nghiệp” theo tưởng tượng của các em:
– Công ty lớn, văn phòng đẹp
– Lương cao, thưởng đều, nghỉ mát đầy đủ.
– Nhân viên ăn mặc đẹp, thơm tho.
– Sếp hiền như bà tiên, ông bụt.
– Không quản lý về thời gian, nhưng cũng đừng quản lý cả hiệu suất.
– Làm việc bất đắc kỳ tử, hứng lên: làm như trâu chó, hết hứng: đéo làm.
Kiểu kiểu thế.
Các em xem nhiều phim, đọc nhiều tiểu thuyết, theo dõi nhiều show truyền hình thực tế nên chắc bị lậm. Thực tế “môi trường làm việc chuyên nghiệp” nó như này:
- Quy trình chuyên nghiệp: nghĩa là em biết công việc cần làm bắt đầu từ đâu, kết thúc thế nào, phối hợp với ai, trong bao lâu phải hoàn thành. Em là một mắt xích trong cái quy trình đó, em làm việc đúng, làm việc đủ để đảm bảo quy trình vận hành trơn tru, vì ngoài em, những em khác cũng tham gia vào quy trình này, một đứa phá thối, cả quy trình sẽ rối loạn. Như cái chợ ấy, sẽ không còn chuyên nghiệp nữa.
- Chính sách minh bạch: nghĩa là thưởng phạt phân minh, em biết em làm tốt được gì, làm tồi sẽ mất gì.
- Con người chuyên nghiệp: chính là em, là tôi, là các bạn đồng nghiệp khác. Con người chuyên nghiệp là việc đã giao thì phải hoàn thành. Em có hứng thú hay không hứng thú, sức khoẻ tâm sinh lý có ổn định hay không em vẫn phải hoàn thành công việc. Cái đó còn được gọi là thái độ chuyên nghiệp.
Như thế nào mới là môi trường chuyên nghiệp
Em hình dung như mình đang ở trong nhà máy sản xuất gà chiên, em phụ trách công đoạn vặt lông gà, bạn tiếp theo làm công đoạn chặt gà v.v… Hôm nay trái gió trở giời, mặt trời không đủ sáng để em quang hợp tạo ra hứng, em không làm việc vặt lông gà, hoặc em làm như mèo mửa. Dây chuyền vẫn phải chạy, vậy là hoặc là không có gà để chiên, hoặc sẽ có món gà chiên cả lông, khách dí (cái gì đó) vào mua, công ty không có doanh thu, nhưng em vẫn đòi hưởng lương bình thường, hihi.
Đấy, chuyên nghiệp nó chỉ thế thôi. Làm đúng, làm đủ là được, không cần “làm quá”. Các em đi làm việc, không phải nghệ sĩ (mà nghệ sĩ họ cũng có nguyên tắc chứ không vô tội vạ như em tưởng). Các em làm việc tuỳ hứng, vô tội vạ. Xong các em đòi hỏi cái này mới quá đáng này: Sếp phải tâm lý, không được nổi cáu mà phải khéo léo tìm cách motivate em. Đùa, Sếp chứ có phải phường chèo mua vui cho các em đéo đâu. Em thích Sếp phải như Tây còn bản thân mình thì cứ như… Ta. Chẳng bao giờ tự hỏi mình đã làm đúng, làm đủ chưa, chỉ thích mộng mơ và hờn dỗi.
Như thế là lừa đảo em ạ, em lừa người phỏng vấn để vào công ty. Em lừa nguyên cả một đám đồng nghiệp vì làm họ tưởng em là người có thể kề vai sát cánh, cùng làm-cùng hưởng-cùng chịu trách nhiệm. Xong rồi em lật lọng, giở mặt, em hiện nguyên hình là một thành phần vô trách nhiệm, làm ăn chả ra gì, em để lại đống hổ lốn em gây ra, và để lại trên vai họ thêm vài gánh nặng.
Lần sau đi phỏng vấn, thay vì nói “em muốn làm việc trong một môi trường chuyên nghiêp” em hãy tự hỏi “mình đã chuyên nghiệp đủ với môi trường đó hay chưa” em nhé.”
Theo đó, facebook-er phê phán những bạn trẻ có thái độ làm việc thiếu chuyên nghiệp: sáng nắng chiều mưa, làm theo cảm hứng nhưng lại đòi hỏi quá nhiều ở những người khác. Đây là một sự vô lý được tạo ra từ những ảo tưởng về đặc quyền của bản thân mình và vô tình, từ chính cách làm việc ấy đã khiến môi trường làm việc bị thiếu chuyên nghiệp. Đồng thời, nhân vật này cũng đã lý giải thế nào là chuyên nghiệp, đó là sự hoạt động nhịp nhàng của cả một tập thể mà mỗi cá nhân là một mắt xích quan trọng, nếu chỉ vì một cá nhân nào đó chệch nhịp thì cả dây chuyền sẽ hỗn loạn theo và tất nhiên, sản phẩm tạo ra không thể hoàn hảo. Những câu nói đôi khi hài hước của cô lại là những lời đả kích sâu cay đối với những bạn còn đang mơ mộng hão huyền về giấc mơ không làm mà hưởng. Thật ra, “môi trường chuyên nghiệp” được tạo ra từ chính sự trách nhiệm và năng lực của các bạn. Câu kết “Lần sau đi phỏng vấn, thay vì nói “em muốn làm việc trong một môi trường chuyên nghiêp” em hãy tự hỏi “mình đã chuyên nghiệp đủ với môi trường đó hay chưa” em nhé.” như một lời cảnh tỉnh đối với nhiều người, rằng: Nếu bạn thật sự ý thức được về khả năng và thái độ làm việc của mình thì dù làm việc ở bất cứ môi trường nào, môi trường đó cũng sẽ hóa chuyên nghiệp.
Nhật Hạ – Sao Style
